Ochrona danych osobowych dłużnika to dość poważny i obszerny temat. A chyba każdy już słyszał o Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 roku o ochronie danych osobowych. Każdy zna także skrót „RODO”, który w maju 2018 roku atakował nas z każdej możliwej strony. Być może przez to, że dziesiątki firm spamowały Twoją skrzynkę pocztową z informacjami dotyczącymi przetwarzania danych osobowych zgodnie z RODO, odetchnąłeś z ulgą, kiedy to się skończyło. Czym prędzej zapomniałeś o jakimś tam unijnym rozporządzeniu, które tak naprawdę Ciebie nie dotyczy.

Ale czy oby na pewno? Czy RODO może przyjść z pomocą i ukrócić nachalne działanie windykacji? W tym wpisie dowiesz się, że dzięki RODO będziesz mógł raz na zawsze pożegnać się z niechcianymi telefonami i mailami.

Ochrona danych osobowych dłużnika – czy dane osobowe dłużnika są chronione prawnie?

Dane dłużnika, który jest osobą fizyczną są oczywiście chronione w myśl rozporządzenia RODO. Zobaczymy na definicję, która została umieszczona w artykule 4 rozporządzenia:

„dane osobowe” oznaczają informacje o zidentyfikowanej lub możliwej do zidentyfikowania osobie fizycznej („osobie, której dane dotyczą”)

Jako, że rozporządzenie nie przewiduje zamkniętego katalogu informacji, które mogą zostać uznane za dane osobowe, to z całą pewnością można stwierdzić, że za takie dane osobowe uznamy:

– wysokość Twojego zadłużenia (jaka jest wysokość zobowiązania i rat)
– charakter Twojego zadłużenia (czy jest to pożyczka, a może kredyt)
– wymagalność Twojego zadłużenia (czy zalegasz ze spłatą, czy wpłacasz raty na bieżąco)

Wierzyciel ma więc obowiązek dbania o Twoje dane osobowe. Wszystkie powyższe informacje muszą być wykorzystywane zgodnie z rozporządzeniem RODO.

Art. 6 ust. 1 lit. b rozporządzenia RODO

Zobaczymy kolejny artykuł z rozporządzenia (art. 6 ust. 1 lit. b):

przetwarzanie danych osobowych jest zgodne z prawem, gdy jest niezbędne do wykonania umowy, której stroną jest osoba, której dane dotyczą, lub do podjęcia działań na żądanie osoby, której dane dotyczą, przed zawarciem umowy.

Nie ulega więc wątpliwości, że firmy pożyczkowe mogą przetwarzać Twoje dane – ze względu na zawartą z pożyczkodawcą umowę. Ochrona danych osobowych dłużnika powinna być priorytetem. Co jednak w wypadku, gdy Twoje zobowiązenie nie zostało spłacone, a pożyczkodawca zacznie windykować należność?

Przyjrzymy się art. 6 ust. 1 lit. f RODO

1. Przetwarzanie jest zgodne z prawem wyłącznie w przypadkach, gdy – i w takim zakresie, w jakim – spełniony jest co najmniej jeden z poniższych warunków:
f) przetwarzanie jest niezbędne do celów wynikających z prawnie uzasadnionych interesów realizowanych przez administratora lub przez stronę trzecią, z wyjątkiem sytuacji, w których nadrzędny charakter wobec tych interesów mają interesy lub podstawowe prawa i wolności osoby, której dane dotyczą, wymagające ochrony danych osobowych, w szczególności gdy osoba, której dane dotyczą, jest dzieckiem.

Prawnie uzasadnionym interesem będzie na pewno próba odzyskania należnego wierzycielowi długu. Tutaj nie ma żadnych wątpliwości – pożyczkodawca może windykować Twój dług w swoim własnym imieniu i robi to zgodnie z prawem. Z działaniem w granicach prawa mamy także do czynienia, kiedy Twój dług został na mocy cesji sprzedany do innego podmiotu, a Ty nie wyrażałeś zgody na przetwarzanie danych przez nowego wierzyciela. Wszystko dlatego, że sprzedaży zobowiązania można dokonać bez wiedzy i zgody dłużnika.

Co jest bardzo ważne – RODO zezwala na przetwarzanie Twoich danych osobowych jedynie na tak długi okres, jak długo istnieje usprawiedliwiający je powód. Jeśli więc spłaciłeś swoją należność wobec wierzyciela, to Twoje dane osobowe powinny zostać usunięte. Ochrona danych osobowych dłużnika nie kończy się więc z momentem oddania należności, gdyż podmiot może dane osobowe dalej, oczywiście bezprawnie, przetwarzać.

Ochrona danych osobowych dłużnika – windykacja powierzona podmiotom trzecim

Dochodzimy teraz do najważniejszej części wpisu dotyczącego relacji pomiędzy RODO a windykacją. Często zdarza się tak, że Twój wierzyciel powierzy windykowanie należności podmiotom trzecim, wyspecjalizowanym w dochodzeniu należności. Choć oczywiście można dyskutować z tym, czy kilkunastokrotne telefonowanie do Twoich sąsiadów można uznać za fachowe metody windykacji długów, ale nie jest to temat na ten wpis. W wypadku, kiedy Twoja wierzytelność będzie windykowana przez podmiot zewnętrzny, mamy do czynienia z tak zwanym „powierzeniem przetwarzania danych osobowych”. Co to oznacza w praktyce?

Umowa powierzenia danych osobowych

Każde powierzenie przetwarzania danych osobowych musi odbyć się na podstawie umowy. Art. 28 RODO przewiduje katalog obligatoryjnych zapisów umowy powierzenia. Co więc musi znaleźć się w takiej umowie?

przedmiot przetwarzania,
czas trwania przetwarzania,
charakter i cel przetwarzania,
rodzaj danych osobowych,
kategorię osób, których dane dotyczą,
obowiązki i prawa administratora,
obowiązki podmiotu przetwarzającego

– Windykacja zewnętrzna, której dane zostaną powierzone, jest zobowiązania odpowiadać na Twoje wnioski o dostęp do bazy danych, oraz na wnioski o ograniczenie przetwarzania danych osobowych,

– firma windykacyjna, której powierzone są Twoje dane osobowe – może je wykorzystywać tylko i wyłącznie na cele określone w umowie zawartej przez nią z Twoim pożyczkodawcą. Nie może wykorzystać tych danych na przykład w przyszłości, wysyłając Ci oferty marketingowe, lub wykorzystując Twój numer telefonu w celu windykacji Twojego sąsiada!

Wiesz już, że bez umowy powierzenia danych osobowy windykacja zewnętrzna nie ma prawa Cię nękać telefonami i mailami. Wiesz też, że każda umowa musi być zgodna z rozporządzeniem RODO, a brak obligatoryjnych informacji będzie wiązało się z tym, że firma zewnętrzna przetwarza Twoje dane nielegalnie! W kolejnej części poradnika zobaczysz, jak wykorzystać zapisy RODO w walce z nachalną windykacją i jak ochrona danych osobowych dłużnika wygląda w praktyce.

Jeżeli masz problem z windykacją, codziennie natarczywe telefony doprowadzają Cię do szału i chcesz z tym raz na zawsze skończyć – zostaw mi wiadomość, a postaram Ci się pomóc.