Creamfinance i nielegalny proceder refinansowania pożyczek
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zainicjował postępowanie w odpowiedzi na liczne zażalenia od klientów korzystających z usług kilku wzajemnie powiązanych firm, które zajmowały się refinansowaniem zadłużeń. Szef UOKiK, po analizie zebranych dowodów, doszedł do wniosku, że działania tych firm mogły stanowić omijanie obowiązujących przepisów prawa, co skutkowało wydaniem decyzji przeciwko tym podmiotom.
Decyzja ma celu ukaranie nieuczciwych praktyk stosowanych przez Creamfinance Poland i trzy inne firmy z nią związane kapitałowo: MDP Finance, KIM Finance oraz JJK Credit
Całe postępowanie trwało dość długo. Już w 2019 roku dostałem odpowiedź z Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, gdzie wskazano mi, że urząd prowadzi wobec spółki Creamfinance postępowanie wyjaśniające. Co więcej, Rzecznik Finansowy – w imieniu konsumentów – składał do prokuratur zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez spółki związane z Creamfiancne, które miało polegać na świadomym oszustwie swoich klientów! Organy ochrony konsumenckiej poważnie potraktowały swoje obowiązki, czego wyrazem jest właśnie wydana przez UOKiK decyzja.
Refinansowanie pożyczki w Lendon i Extraportfel
Konsument, poszukujący dostępu do gotówki, który nie mógł otrzymać finansowania w banku, zazwyczaj po krótkim przeglądzie ofert dostępnych w internecie, trafiał do strony, których administratorem była spółka Creamfinanced (extraportfel.pl oraz lendon.pl). Po utworzeniu profilu użytkownika i akceptacji wniosku, klient otrzymywał wnioskowane przez siebie środki finansowe.
Przed upływem terminu spłaty poprzedniego zobowiązania, jedna z należących do grupy Creamfinance Poland firm oferowała mu kolejną pożyczkę na pokrycie poprzedniej, naliczając przy tym prowizję zbliżoną do maksymalnej dopuszczalnej prawem kwoty. W kolejnych etapach , sytuacja powtarzała się: firmy z grupy Creamfinance (spółki MDP Finance, KIM Finance oraz JJK Credit) na przemian udzielały nowych pożyczek na spłatę poprzednich, skłaniając klienta do zapłaty prowiji za refinansowanie). Środki z nowych pożyczek nie były przekazywane bezpośrednio pożyczkobiorcy, który zobowiązany był do pokrywania kosztów kolejnych umów. W praktyce, w ogóle nie dochodziło do spłaty zobowiązania! Jedynym realnym przelewem był przelew prowizji za refinansowanie, którego dokonywał dłużnik. Niekiedy takie niespłacone zobowiązania spółki związane z Creamfinance cedowały na inny podmiot – zazwyczaj do spółki Innovatio Risk Solutions z siedzibą na Malcie (również powiązaną kapitałowo z Creamfinance). Żeby udowodnić, że doszło do spłaty pożyczki pomiędzy pożyczkodawcą refinansującym a pożyczkodawcą pierwotnym, wierzyciel przedkładał dowód, z którego wynikało, że do spłaty zobowiązania doszło… już po dacie cesji!
Przekroczone koszty pozaodsetkowe
W wyniku działań niezgodnych z prawem, klienci Creamfinance ponosili koszty pożyczek wykraczające poza ustalone limitami (art. 36 ustawy o kredycie konsumenckim) maksymalne koszty pozaodsetkowe kredytu. Gdyby spółki związane z Creamfinance działały zgodnie z prawem, tak niemożliwym byłoby zastrzeżenie jakiejkolwiek prowizji za refinansowanie, bowiem koszty pożyczki musiałyby mieścić się w limicie określonym dla pierwotnej umowy pożyczki. A jak wiadomo, już pierwotnie zawarta umowa pożyczki zastrzegała zazwyczaj te koszty na maksymalnym poziomie wynikającym z art. 36 ustawy o kredycie konsumenckim.
Kara dla Creamfinance
Wszystkie opisane spółki stworzyły model umożliwiający im pobieranie większych prowizji niż dopuszcza prawo. Każda z nich obliczała prowizję pożyczek branych na spłatę rosnącego zadłużenia oddzielnie. Refinansowanie w praktyce polegało na naprzemiennym zaciąganiu kolejnej pożyczki. Pozwalało to pożyczkodawcom na pobieranie wyższych prowizji, niż gdyby każdy z nich udzielał kolejnej pożyczki na spłatę poprzednio przyznanej temu samemu konsumentowi. Prowizja oscylowała wokół górnej granicy pozaodsetkowych kosztów kredytowych. Sądy powszechne w identycznych przypadkach wielokrotnie wskazywały na iluzoryczność takich modeli tworzonych przez kredytodawców celem obejścia prawa, dlatego nasze decyzje nie mogły być inne – wskazał Tomasz Chróstny, Prezes UOKiK
Z powodu naruszenia zbiorowych praw konsumentów, Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów nałożył na spółkę Creamfinance Poland znaczną karę pieniężną w wysokości 2 949 471 zł. Dodatkowo, trzy spółki z nią związane również otrzymały sankcje finansowe: MDP Finance zostało ukarane kwotą 1 885 941 zł, KIM Finance – 2 545 098 zł, a JJK Credit – 88 833 zł. Oprócz tego, Creamfinance Poland została ukarana dodatkową sankcją w wysokości 632 029 zł za nieprzekazywanie konsumentom, przed zawarciem umowy pożyczki, obowiązkowego formularza informacyjnego. Taki formularz ma za zadanie klarownie przedstawić warunki zaciąganego zobowiązania, jest ustalony według jednolitego wzoru, co ułatwia porównywanie ofert między różnymi instytucjami finansowymi, dlatego jego dostarczenie przed finalizacją umowy jest niezbędne.
Czy kary dla spółek są odpowiednie? Śmiem wątpić. Zgłaszały się do mnie osoby, które na refinansowania potrafiły wydać ponad 50 tysięcy złotych, a ich sprawa zakończyła się prawomocnym nakazem zapłaty i komornikiem. Ilu jest takich konsumentów? Skala może być ogromna.
źródło informacji: uokik.gov.pl
Dodaj komentarz