Kredyt konsumencki: kompleksowy przewodnik dla konsumentów

Kredyt konsumencki może być udzielony m. in przez banki, czy też spółki pożyczkowe. Co więcej, taki kredyt otrzymacie na przykład jednej z wielu funkcjonujących na rynku spółdzielczych kasach oszczędnościowo  kredytowych.  Składając wniosek o pożyczkę do jednych z wymienionych podmiotów rynku finansowego, wnioskujecie o uzyskanie finansowania w postaci kredytu konsumenckiego, który jednak… nie jest kredytem bankowym. Może wydawać się to dziwne, że pożyczka nie jest kredytem bankowym, a jednocześnie jest kredytem konsumenckim. Stwarza to wiele różnego rodzaju niedomówień, chociażby na etapie wnioskowania o kredyt konsumencki, czy jego spłaty. W tym wpisie dowiecie się wszystkiego na temat kredytów konsumenckich, ich rodzajów, oraz unormowań prawnych, dzięki któremu kredytodawcy mogą oferować swoim klientom ten produkt.

Kredyt konsumencki – jaka ustawa reguluje to zagadnienie?

Kredyt konsumencki opisany jest w ustawie z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim. Ustawa, zmieniana wielokrotnie na mocy nowelizacji, określa zasady oraz tryb zawierania umów o kredyt konsumencki, szereg obowiązków nałożonych na kredytodawcę oraz pośrednika kredytowego w zakresie poinformowania konsumenta o prawach i obowiązkach kredytobiorcy, a nadto skutki uchybienia tym obowiązkom.

Jaki jest cel obowiązywania ustawy o kredycie konsumenckim?

Polski ustawodawca wprowadził nową ustawę o kredycie konsumenckim (poprzednio obowiązywała ustawa z 2001 roku) w celu implementacji dyrektywy 2008/48/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie umów o kredyt konsumencki (przez implementację rozumie się wprowadzanie do polskiego porządku prawnego rozwiązań przewidzianych przez dyrektywę, która nie jest stosowana bezpośrednio). Przeciętny konsument, który nie posiada specjalistycznej wiedzy z zakresu bankowości, stoi na słabszej pozycji w relacji z bankiem, który dysponuje odpowiednim doświadczeniem. Niezbędnym więc było stworzenie takich ram prawnych, które zredukują asymetrię związaną z usługami finansowymi w zakresie udzielania kredytów. Ustawa o kredycie konsumenckim jest więc szczególnym wyrazem ochrony konsumenta i jego interesów w relacjach z bankami oraz innymi kredytodawcami.

Czym jest kredyt konsumencki?

Zdaję sobie sprawę, że czytanie ustaw nie każdemu sprawia przyjemność, tym bardziej, jeśli prawo dotyczy skomplikowanych mechanizmów. Dlatego oszczędzę Wam tutaj cytowania ustawy, a spróbuję wytłumaczyć prostymi słowami, czym tak naprawdę jest kredyt konsumencki.

Po pierwsze, kredyt konsumencki to umowa zawarta z podmiotami uprawnionymi do udzielania kredytów konsumenckich, takimi jak banki,  a jej drugą stroną musi być konsumentem, którego definicję odnajdziemy w kodeksie cywilnym, które odpowiada definicji z ustawy o kredycie konsumenckim.

Za konsumenta uważa się osobę fizyczna, która dokonuje z przedsiębiorcą czynności prawnej nie związanej z działalnością gospodarczą. W przypadku kredytów konsumenckim tą czynnością prawną będzie zawarcie umowy o kredyt konsumencki.

Po drugie, kredyt konsumencki nie może opiewać na kwotę wyższą, niż 255 000 zł.  Po trzecie, kredyt konsumencki może być zawarta również w innej, jak polska walucie. Co więcej, kredytem konsumenckim będzie również kredyt przeznaczony na remont domu lub mieszkania, który nie jest zabezpieczony hipoteką, a który opiewa na kwotę wyższą, niż 255 000 zł.

Rodzaje kredytów konsumenckim

Skoro wiemy już, jakie są cechy kredytu konsumenckiego, sprawdźmy jakie są konkretne typy takiego kredytu. Czy pożyczka – chwilówka, udzielona przez spółkę pożyczkową, którą zawiera się bez jednoczesnej obecności stron, jest kredytem konsumenckim? Owszem. I pożyczkodawca podlega pod reżim ustawy o kredycie konsumenckim, co wiążę się z wszystkimi idącymi dla niego konsekwencjami, włącznie z sankcją, które ustawa przewiduje za brak spełnienia wobec pożyczkobiorcy obowiązków informacyjnych.

Kredytem konsumenckim jest więc pożyczka. Takim kredytem jest również kredyt w rozumieniu ustawy prawo bankowe. Kredytem konsumenckim jest również umowa o kredyt odnawialny, o który może wnioskować konsument posiadający rachunek bankowy.  To najpopularniejsze rodzaje kredytów konsumenckich.  Kredytem konsumenckim będzie również umowa o kredyt wiązany, która polega na zakupie towarów w połączeniu kredytowania ceny.

Obok tych umów funkcjonują również inne, takie jak na przykład umowa o odroczeniu konsumentowi terminu spełnienia świadczenia pieniężnego, jeżeli konsument jest zobowiązany do poniesienia jakichkolwiek kosztów związanych z odroczeniem spełnienia świadczenia oraz umowa o kredyt, w której kredytodawca zaciąga zobowiązanie wobec osoby trzeciej, a konsument zobowiązuje się do zwrotu kredytodawcy spełnionego świadczenia. Dla potrzeb tego poradnika jednak przyjmijmy, że dwa ostatnie mechanizmy są spotykane bardzo rzadko, a większość konsumentów szuka takich źródeł finansowania jak pożyczka, kredyt bankowy oraz kredyt odnawialny i kredyt wiązany, dlatego też zaprzestanę na wzmiance o innych rodzajach kredytu konsumenckiego.

Jakie umowy nie są kredytami konsumenckimi?

Skoro ustawa o kredycie konsumenckim określa katalog umów o kredyt konsumencki, tak najpewniej są umowy, które na pierwszy rzut oka mogą wydawać się kredytem w rozumieniu ustawy o kredycie konsumenckim. I rzeczywiście tak jest. Umową kredytu konsumenckiego nie jest na przykład całkowicie darmowa umowa. Wiele firm pożyczkowych, zachęcając potencjalnych klientów do skorzystania z ich oferty, proponuje promocyjną pożyczkę „0% RRSO”. Podobnie działają sklepy ze sprzętem elektronicznym. Dość często słyszy się o ofertach „raty 0%” na zakup telewizorów, czy telefonów. Umową o kredyt konsumencki  nie jest również umowa leasingu, w przypadku, gdy nie przewiduje obowiązku nabycia przedmiotu leasingu przez konsumenta.  Nie jest umową o kredyt konsumencki również umowa o świadczenie usług maklerskich, czy też umowa o kredyt będąca wynikiem ugody sądowej.

Siódmego stycznia 2024 roku w życie wejdzie kolejna nowelizacja ustawy o kredycie konsumenckim, wprowadzona ustawą z dnia z dnia 14 kwietnia 2023 r. o konsumenckiej pożyczce lombardowej. Opisana w tej ustawie konsumencka pożyczka lombardowa nie będzie traktowana jako kredyt konsumencki.  Nie oznacza to, że konsument, który będzie korzystał z usług lombardu będzie chroniony w mniejszym stopniu, niż klient banków, gdyż nowa ustawa ma właśnie uregulować niejasne i niekiedy bezprawne procedury działania lombardów.  Katalog określony ustawą jest jeszcze szerszy, gdyż za umowę o kredyt konsumencki nie uważa się również umowy  odwróconego kredytu hipotecznego, która zawierana jest na podstawie ustawy o odwróconym kredycie hipotecznym.

Zakres stosowania ustawy o kredycie konsumenckim do szczególnych rodzajów umów

Ustawa reguluje również sytuacje dotyczące niektórych umów o kredyt w rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowym. W zależności od terminu spłaty takiego kredytu, do przywołanych umów stosuje się tylko niektóre przepisy ustawy (ciekawych tematu odsyłam do art. 4 ustawy o kredycie konsumenckim).

Jakie są prawa konsumenta wynikające z zawarcia umowy o kredyt konsumencki?

1. Prawo do jasnych informacji w reklamie: Kiedy napotkasz reklamę kredytu, upewnij się, że zawiera ona pełne informacje o kosztach. Obejmuje to stopę oprocentowania, wszelkie opłaty oraz rzeczywistą roczną stopę oprocentowania. Pamiętaj, że odpowiedzialność za prawidłowe przedstawienie tych danych spoczywa zarówno na kredytodawcy, jak i pośredniku kredytowym.
2. Prawo do pełnej informacji: Przed podpisaniem umowy, kredytodawca lub pośrednik musi dostarczyć Ci dokument z wszystkimi istotnymi informacjami. Będą tam zawarte dane o oprocentowaniu, kosztach kredytu, wymaganych zabezpieczeniach czy ubezpieczeniach.
3. Prawo do informacji o pośredniku: Jeśli korzystasz z usług pośrednika, ma on obowiązek poinformować Cię o swojej współpracy z kredytodawcą oraz o opłatach za jego usługi.
4. Prawo do projektu umowy: Masz prawo otrzymać bezpłatny projekt umowy o kredyt konsumencki.
5. Prawo do wyjaśnień: Jeśli masz wątpliwości co do treści umowy, kredytodawca lub pośrednik musi dostarczyć Ci wszelkich wyjaśnień.
6. Prawo do odstąpienia: Po podpisaniu umowy masz 14 dni na jej anulowanie, bez podawania przyczyny. Jeśli jednak kredyt został już wypłacony, musisz zwrócić go w ciągu 30 dni wraz z odsetkami.
7. Prawo do harmonogramu spłaty: W każdej chwili możesz poprosić o bezpłatny harmonogram spłaty.
8. Prawo do wcześniejszej spłaty: Jeśli zdecydujesz się spłacić kredyt przed czasem, masz do tego pełne prawo. Kredytodawca nie może Ci tego utrudniać ani żądać dodatkowych opłat, chyba że przewiduje to ustawa.
9. Prawo do rozliczenia: W przypadku wcześniejszej spłaty, masz prawo do obniżenia kosztów kredytu. Bank czy inna instytucja ma obowiązek rozliczyć się z Tobą w ciągu 14 dni.

Ochrona konsumenta przez informację

Informacja stanowi fundament ochrony konsumenta, umożliwiając mu świadome podejmowanie decyzji, rozumienie swoich praw i obowiązków oraz unikanie potencjalnych pułapek czy oszustw. Dzięki prawidłowemu informowaniu, konsument może dokonywać wyborów zgodnych z jego potrzebami i oczekiwaniami, a także reagować na nieuczciwe praktyki rynkowe. W ustawie o kredycie konsumenckim konsument jest chroniony właśnie przez informację. Dostęp do rzetelnej i przejrzystej informacji jest kluczowym elementem w procesie zawierania umów, zwłaszcza w kontekście umów o kredyt konsumencki. Taki dostęp do informacji likwiduje asymetrię informacyjną pomiędzy stronami umowy. Asymetria ta występuje, gdy kredytodawca, posiada korzystniejszą pozycję (przez wzgląd na profesjonalną działalność w zakresie udzielania kredytów konsumenckim)  niż konsument. Dzięki pełnemu dostępowi do informacji, konsument jest w stanie dokładnie zrozumieć warunki umowy, jej koszty oraz potencjalne ryzyko, co prowadzi do bardziej zrównoważonych i uczciwych relacji pomiędzy kredytodawcą a kredytobiorcą.

Formularz informacyjny umowy kredytu konsumenckiego

Przepisy ustawy o kredycie konsumenckim mają na celu umożliwienie konsumentom dostępu do klarownych, wiarygodnych informacji, które pozwolą im porównać różnorodne propozycje od wielu kredytodawców i wybrać tę najbardziej dostosowaną do ich wymagań. Aby osiągnąć ten cel,  w skali całej Unii Europejskiej, wprowadzono standaryzowany formularz informacyjny, którego wzór znajdziemy w załączniku do ustawy o kredycie konsumenckim.  Odpowiedzialność za prawidłowe wypełnienie tego formularza spoczywa na kredytodawcach i pośrednikach kredytowych.

Zgodnie z przepisami ustawy z 12 maja 2011 r. dotyczącej kredytu konsumenckiego, instytucje udzielające kredytu mają obowiązek przygotowania formularza informacyjnego na trwałym nośniku (na przykład w formie papierowej, lub jako załącznik do wiadomości e-mail). Formularz ten powinien zawierać kluczowe informacje dotyczące kredytu, w tym: całkowity koszt pożyczki, sumę do spłaty, stawkę oprocentowania, wymagane gwarancje oraz ewentualne ubezpieczenia. Dzięki temu klienci mają możliwość dokładnego zapoznania się z warunkami oferty, co pozwala im na świadome podjęcie decyzji o zaciągnięciu zobowiązania. Ułatwia to również porównanie propozycji różnych dostawców usług finansowych.

Więcej na temat formularza informacyjnego przeczytacie w tym wpisie. Klik!

Umowa o kredyt konsumencki

Bezpłatny projekt umowy o kredyt konsumencki

Klient ma prawo do uzyskania od kredytodawcy bezpłatnego wzoru umowy kredytu konsumenckiego, aby mógł się z nią zapoznać, pod warunkiem że według oceny kredytodawcy lub pośrednika kredytowego spełnia kryteria do otrzymania kredytu. Przed finalizacją umowy, kredytodawca lub pośrednik kredytowy ma obowiązek dostarczyć klientowi wyjaśnień odnośnie postanowień umowy, tak aby mógł on świadomie wybrać konkretną ofertę. Wszystkie te gwarancje powinny być odzwierciedlone w treści umowy. Klient powinien dokładnie przeczytać dokument przed złożeniem podpisu. W przypadku niezrozumiałych klauzul, jeśli kredytodawca nie jest w stanie dostarczyć satysfakcjonujących wyjaśnień, warto zwrócić się o wsparcie, na przykład do Rzecznika Finansowego.

Egzemplarz umowy dla konsumenta

Po podpisaniu umowy (włączając w to wszelkie dodatkowe dokumenty) kredytodawca ma obowiązek niezwłocznie przekazać ją konsumentowi. W dokumencie tym są precyzyjnie określone prawa i obowiązki obu stron, co ułatwia, a nawet czyni możliwym, ewentualne dochodzenie praw w przyszłości. Nie powinno się składać podpisu pod dokumentem potwierdzającym odbiór regulaminu, tabeli opłat, ogólnych zasad umowy itp. ani potwierdzając zapoznanie się z ich treścią, jeżeli faktycznie nie otrzymano takiego dokumentu lub nie dano możliwości zapoznania się z jego treścią. Warto również mieć na uwadze, że takie oświadczenie może być integralną częścią umowy.

Jakie elementy powinna zawierać umowa kredytu konsumenckiego?

Umowa powinna być napisana w sposób klarowny i przystępny. Wszystkie niezbędne informacje określone przez ustawę o kredycie konsumenckim muszą być w niej uwzględnione. Jeżeli umowa nie odpowiada standardom ustawowym, mogą zostać nałożone różnego rodzaju sankcje, takie jak wydłużenie okresu, w którym konsument może odstąpić od umowy. Jednak najbardziej dotkliwą konsekwencją dla kredytodawcy jest tzw. sankcja „darmowego kredytu”, co oznacza, że konsument spłaca pożyczkę bez naliczania odsetek i dodatkowych opłat. W takiej sytuacji konsument powinien poinformować kredytodawcę o swoim zamiarze skorzystania z tego uprawnienia. Jeśli kredytodawca nie uzna roszczenia konsumenta, konsument powinien zwrócić się do sądu, korzystając z wsparcia rzecznika praw konsumenta lub organizacji konsumenckiej. Bez oficjalnej decyzji sądowej konsument nie powinien na własną rękę odmawiać spłaty części kredytu, ponieważ może to prowadzić do naliczenia odsetek karnych. Możliwość skorzystania z tej sankcji pojawia się w przypadku najbardziej poważnych naruszeń.

Darmowy kredyt konsumencki – to jednak możliwe!

We wcześniejszej części wpisu analizowaliśmy darmowe umowy pożyczek – okazało się, że takie umowy nie są umowami o kredyt konsumencki. Niemniej przez swoje działanie możesz zamienić zawartą umowę o kredyt konsumencki w kompletnie darmową. I taki kredyt nadal będzie kredytem konsumenckim! Wystarczy, że złożyć kredytodawcy oświadczenie w trybie art. 45 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim, powołując się na brak spełnienia przez kredytodawcę obowiązków informacyjnych, które są wyrażone miedzy innymi w art. 30 ust. 1 stawy o kredycie konsumenckim. Mimo, że zawarłeś z bankiem, lub z innym podmiotem, umowę na podstawie której  jako kredytobiorca zobowiązany jesteś do spłaty kosztów kredytu, to oświadczenie o sankcji kredytu darmowego pozbędzie Twojego kredytodawcę jakiegokolwiek zysku!

Ty natomiast będziesz realizował spłatę darmowego kredytu konsumenckiego. Zasadniczą różnicą pomiędzy „darmowym kredytem”, którego nie obejmuje ustawa o kredycie konsumenckim a „sankcją kredytu darmowego” jest moment uznania kredytu za darmowy. Promocyjna pożyczka jest darmowa od samego początku. Ty natomiast z sankcji kredytu darmowego możesz skorzystać co do umowy, która jest odpłatna i dopiero po złożeniu oświadczenia staje się darmowa – i nadal podlega reżimowi sankcji kredytu darmowego.

Więcej na temat sankcji kredytu darmowego przeczytasz tutaj: klik!

Co składa się na całkowity koszt kredytu wedle ustawy o kredycie konsumenckim?

Odsetki od kredytu

Oprocentowanie stanowi główny składnik kosztów związanych z zaciągnięciem kredytu. Dlatego warto dokładnie przeanalizować propozycje różnych kredytodawców, co pozwoli na skuteczne porównanie opłat związanych z pożyczką, lub kredytem bankowym. Instytucje finansowe prezentują oprocentowanie kredytu jako oprocentowanie nominalne, czyli koszt pożyczki wyrażony na rok. Oprocentowanie nie uwzględnia ono dodatkowych kosztów, takich jak: opłata za analizę wniosku kredytowego, prowizja za udzielenie pożyczki czy opłaty związane z jej obsługą.

Zgodnie z przepisami art. 359 § 2 kodeksu cywilnego, jeśli stawka odsetek nie jest wyznaczona w inny sposób, obowiązują odsetki ustawowe. Są one równe sumie stopy referencyjnej ustalonej przez Narodowy Bank Polski oraz 3,5 punktu procentowego. W związku z tym, od 7 września 2023 r., odsetki ustawowe wynoszą 9,50% rocznie. Niemniej jednak, strony umowy mogą indywidualnie ustalić stawkę odsetek kapitałowych, ale nie mogą one przewyższać tzw. odsetek maksymalnych. Zgodnie z art. 359 § 2¹ kodeksu cywilnego, roczna stawka odsetek wynikających z umowy nie może przekraczać dwukrotności odsetek ustawowych, co w tym przypadku oznacza 19,00% rocznie.

Kiedy decydujemy się na kredyt w banku lub SKOK, musimy liczyć się z odsetkami, które są naliczane na podstawie określonego oprocentowania. Całkowita suma odsetek, jaką będziemy musieli zapłacić, rośnie wraz ze wzrostem kwoty kredytu, wyższym oprocentowaniem oraz dłuższym czasem spłaty. Kredyt jest spłacany w określonych ratach, które składają się z dwóch elementów: części kapitałowej oraz odsetkowej. Część kapitałowa raty to po prostu kwota kredytu podzielona przez liczbę wszystkich rat.

Inne koszty kredytu konsumenckiego

Do kosztów kredytu, oprócz odsetek, dołączane są również inne opłaty, takie jak:

• Prowizja, opłata, która jest formą wynagrodzenia dla banku lub innej instytucji finansowej za udostępnienie nam środków. Może być ona wyrażona jako procent wartości kredytu lub jako stała kwota. Zazwyczaj jest ona płatna jednorazowo od całej pożyczonej kwoty;
• Opłata przygotowawcza, którą niektóre instytucje finansowe pobierają za analizę wniosku kredytowego oraz za przygotowanie i finalizację umowy kredytowej;
• Ubezpieczenie – umowa dodatkowa, której celem jest zabezpieczenie się przed sytuacją, gdy kredytobiorca nie będzie w stanie spłacić zobowiązania.

Rzeczywista roczna stopa oprocentowania kredytu konsumenckiego

Rzeczywista roczna stopa oprocentowania, czyli RRSO, to wskaźnik uwzględniający wszystkie koszty związane z kredytem, takie jak odsetki, opłaty, prowizje i inne koszty, przedstawione w formie procentowej w ujęciu rocznym. Informacja o RRSO jest obowiązkowo zawarta w formularzu informacyjnym oraz w umowie kredytowej. Może również pojawiać się w reklamach kredytu konsumenckiego. RRSO jest kluczowym wskaźnikiem, który pozwala na dokładne porównanie ofert różnych kredytodawców. Warto zwrócić uwagę, że nie zawsze oferta z niższym oprocentowaniem będzie najkorzystniejsza dla konsumenta. Obliczenie RRSO opiera się na skomplikowanym wzorze matematycznym zawartym w załączniku do ustawy o kredycie konsumenckim. Dlatego też przeciętny konsument może mieć trudności z samodzielnym sprawdzeniem, czy kredytodawca prawidłowo obliczył rzeczywistą roczną stopę oprocentowania.

Prześlij mi swoja umowę kredytową – sprawdzę, czy określone w umowie RRSO jest prawidłowe!

Zabezpieczenie spłaty kredytu konsumenckiego

Weksel in blanco

W umowie zawsze powinny być wskazane konkretne zabezpieczenia. Kredytodawca w umowie kredytu może żądać od konsumenta wystawienia weksla zabezpieczenia, jednakże dokument ten musi zawierać klauzulę „nie na zlecenie” lub inną równoznaczną (np. „bez indosu”, „zakaz indosowania” lub „rekta weksel”). Klauzula ta chroni konsumenta przed przeniesieniem praw z weksla na inną osobę w sposób i ze skutkami określonymi przez prawo wekslowe. Należy zawsze dokładnie przeczytać weksel i w razie wątpliwości zasięgnąć porady prawnej. Po całkowitej spłacie kredytu weksel powinien być niezwłocznie zwrócony konsumentowi. Nie wolno zgadzać się na inne postanowienia umowne w tej kwestii. Weksel jest papierem wartościowym, który wyraża bezwarunkowe zobowiązanie zapłaty określonej sumy pieniędzy przez dłużnika. Umożliwia on wydanie nakazu zapłaty w tzw. postępowaniu nakazowym, jednak w obecnym stanie prawnym  nie jest możliwe wydanie takiego nakazu, bez zbadania przez sąd stosunku podstawowego, jakim jest umowa o kredyt konsumencki, zabezpieczona wystawionym wekslem.

Poręczenie

Decydując się na poręczenie kredytu, podejmujesz odpowiedzialność za spłatę długu innej osoby, co niesie ze sobą określone konsekwencje. Gdy główny kredytobiorca nie wywiązuje się ze swoich zobowiązań, wierzyciel (na przykład bank czy SKOK) ma prawo żądać spłaty zarówno od niego, jak i od poręczyciela. Chyba że postanowienia umowy stanowią inaczej, poręczyciel jest odpowiedzialny za odsetki od kredytu, odsetki za zwłokę oraz koszty poniesione przez wierzyciela w związku z dochodzeniem należności. Zgon kredytobiorcy nie zwalnia poręczyciela z zobowiązań; nadal jest on odpowiedzialny za dług wobec wierzyciela razem ze spadkobiercami zmarłego. Decyzja o poręczeniu wpływa również na zdolność kredytową poręczyciela w przyszłości. Jego dane są rejestrowane w Biurze Informacji Kredytowej S.A. (BIK). Mimo bycia jedynie poręczycielem, w miejscach, gdzie sami chcielibyśmy uzyskać kredyt, będziemy postrzegani jako osoby już zobowiązane kredytem.

Ubezpieczenie kredytu

Istnieją różne rodzaje ubezpieczeń, takie jak ubezpieczenie od utraty pracy, niezdolności do pracy, choroby czy śmierci. Wybór konkretnego ubezpieczenia zależy od wymogów instytucji kredytowej oraz specyfiki oferty skierowanej do potencjalnego kredytobiorcy. Czasami proponowane ubezpieczenie może nie być adekwatne do sytuacji osoby ubiegającej się o kredyt, jak na przykład ubezpieczenie od utraty pracy dla osoby na emeryturze. Dlatego warto być ostrożnym, zwłaszcza że koszty takich ubezpieczeń mogą być znaczące. Dobrze dobrane ubezpieczenie może okazać się pomocne w nieprzewidzianych okolicznościach. Jednak przed podjęciem decyzji warto dokładnie zapoznać się z jego zakresem, aby uniknąć niespodzianek w przypadku wystąpienia określonego zdarzenia. Kluczem jest dokładne zapoznanie się z umową i warunkami ubezpieczenia. Może się bowiem okazać, że realizacja praw z ubezpieczenia wiąże się z koniecznością spełnienia wielu warunków, o których wcześniej nie wiedzieliśmy.

 Odstąpienie od umowy o kredyt konsumencki

Zgodnie z ustawą o kredycie konsumenckim, konsument ma prawo rezygnacji z umowy w ciągu 14 dni od jej zawarcia, nie podając przy tym żadnej przyczyny. Aby zachować ten termin, wystarczy, że przed jego upływem konsument wyśle stosowne oświadczenie na podany adres, najlepiej za pomocą listu poleconego z potwierdzeniem odbioru. Podczas zawierania umowy, kredytodawca lub pośrednik kredytowy są zobowiązani dostarczyć konsumentowi wzór oświadczenia o rezygnacji z umowy.

Jeśli konsument zdecyduje się skorzystać z prawa rezygnacji, wszystkie uiszczone opłaty zostają mu zwrócone. Jednakże musi on pokryć koszty odsetek za czas, w którym korzystał z kredytu i oczywiście zwrócić udostępniony mu kredyt. Ustawa pozwala więc na rezygnację z decyzji podjętej pochopnie, ale nie zwalnia konsumenta z pełnej odpowiedzialności za jej podjęcie. Odrębne przepisy dotyczą rezygnacji z tzw. kredytu wiązanego, który służy finansowaniu zakupu towaru lub usługi na podstawie innej umowy (na przykład zakupu sprzętu RTV). Można zrezygnować z umowy kredytowej, ale umowa zakupu nadal obowiązuje i sprzedawca ma prawo domagać się zapłaty (chyba że zgodzi się na zwrot towaru).

Wcześniejsza spłata kredytu konsumenckiego

Zgodnie z ustawą o kredycie konsumenckim, konsument ma prawo do przedterminowego uregulowania kredytu konsumenckiego – w pełni lub częściowo. W takim przypadku konsumentowi przysługuje prawo do zwrotu części kosztów (ale tylko tych, które odnoszą się do okresu skróconego przez przedterminową spłatę). Kredytodawca nie może wymagać od konsumenta informowania go o zamiarze wcześniejszej spłaty. Może jednak naliczyć dodatkową prowizję.

Taka prowizja może być określona w umowie, ale tylko w sytuacji, gdy spłata dotyczy okresu o stałym oprocentowaniu, a suma spłacana w ciągu następnych dwunastu miesięcy przekracza wartość trzykrotności średniego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw (publikowanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w oficjalnym dzienniku „Monitor Polski”) z grudnia roku poprzedzającego rok spłaty.

Maksymalna prowizja nie może przekroczyć:

•  1% przedterminowo spłacanej kwoty, jeśli czas między datą wcześniejszej spłaty a planowaną datą zakończenia umowy jest dłuższy niż rok,
• 0,5% przedterminowo spłacanej kwoty, jeśli ten czas jest krótszy niż rok.

Dodatkowo, prowizja nie może być wyższa niż:

•  suma odsetek, które konsument miałby zapłacić w okresie między przedterminową spłatą a planowaną datą zakończenia umowy,
•  bezpośrednie koszty poniesione przez kredytodawcę w związku z wcześniejszą spłatą.

Po dokonaniu przedterminowej spłaty, kredytodawca ma obowiązek dokonania rozliczenia z konsumentem w ciągu 14 dni od dnia tej spłaty.

Kredyt konsumencki – podejmij świadomą decyzję

Kredyt konsumencki to popularna forma finansowania dla konsumentów, dostępna w wielu instytucjach finansowych, takich jak banki, spółki pożyczkowe czy spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe. Chociaż może być myląco podobny do kredytu bankowego, różni się od niego w wielu aspektach. Ustawa o kredycie konsumenckim z 12 maja 2011 roku reguluje zasady udzielania tego typu kredytów, zapewniając ochronę konsumentom i określając obowiązki kredytodawców. Kluczową rolę w procesie zawierania umowy o kredyt konsumencki odgrywa dostęp do pełnej i przejrzystej informacji, co ma na celu zniwelowanie asymetrii informacyjnej między kredytodawcą a kredytobiorcą. Warto zwrócić uwagę na wszystkie koszty związane z kredytem, w tym RRSO, które uwzględnia wszystkie opłaty i prowizje. Wiedza na temat kredytu konsumenckiego pozwala konsumentom na świadome i odpowiedzialne korzystanie z ofert finansowych dostępnych na rynku!